Wash trading, portföydeki varlıklar sabit kalırken, yanıltıcı bir şekilde ticaretin gerçekleştiğini kanıtlamak amacıyla borsalarda ve kripto paralarda yapılan bir işlemdir. Ters ticaret olarak da bilinen wash trading, Emtia Borsası Yasası (CEA) ve 1934 Menkul Kıymetler Borsası Yasası uyarınca yasaklanmış bir faaliyettir.
Bazı durumlarda, bu hareket doğrudan piyasayı manipüle etme girişimidir. Bazen de yatırımcı bilgisi eksikliğinin bir sonucu olabilir. Bu, yatırımcının bir finansal araç sattığı ve ardından onu doğrudan eşdeğeri ile değiştirdiği takas işlemleri için geçerli olabilir. Wash trading işlemi, hisse senetlerinde ve aynı zamanda kripto para ticaretinde de gerçekleştirilebilir.
Wash trading nedir?
Wash trading, bir yatırımcı aynı anda menkul kıymetlerdeki aynı yatırımı alıp sattığında gerçekleşir. Aynı menkul kıymeti satın almak, o menkul kıymetin satışını iptal ettiğinden, IRS bunu bir wash trading olarak ifade etmektedir.
Wash trading, bir piyasa manipülasyonu biçimi olarak kullanılabilir. Yatırımcılar, fiyatları veya ticaret faaliyetlerini etkilemek amacıyla aynı menkul kıymetleri alıp satabilirler. Amaç, fiyatları artırmak için satın alma faaliyetlerini teşvik etmek veya fiyatları düşürmek için satışları teşvik etmektir. Yatırımcılar, çoğunlukla her iki tarafın finansal yararına olmak üzere ticaret hacimlerini etkilemek için birlikte çalışabilirler. Örneğin bir komisyoncu, wash trading için hedeflenen bir hisse senedini satın almak isteyen diğer yatırımcılardan komisyon toplamaktan yararlanabilir. Yatırımcı ise menkul kıymet satışından fiyat manipülasyonu yoluyla kazanç elde edecektir.
Wash trading, halka açık olmayan bir güvenlik hakkında paydaşlara özel bilgi sağlayan içeriden öğrenenlerin ticaretinin bir alt kümesi olarak da tanımlanır. Yatırımcı veya komisyoncu içeriden bilgiye sahipse, bunu wash trading işini tamamlamak için kullanabilir.
Wash trading nasıl çalışır?
Yüzeysel düzeyde, wash trading, yatırımcının aynı menkul kıymetin hisselerini aynı anda alıp satması anlamına gelir. Ancak bu noktada bir adım daha ileri giderek yatırımcının niyetini (ve birlikte çalışabilecekleri kişinin niyetini) dikkate alabiliriz. Bir wash trading yapmak için genellikle yerine getirilmesi gereken iki koşul vardır:
- Niyet: Wash trading işinde yer alan tarafların (yani bir komisyoncu veya yatırımcı) niyeti, işleme dahil olan en az bir kişinin işleme özellikle bu amaç için girmesiyle kanıtlanabilir.
- Sonuç: İşlem, yatırımcıların aynı anda veya nispeten kısa bir süre içinde aldıkları ve sattıkları aynı varlığı aynı veya ortak kâr marjına sahip hesaplara alıp satmaları anlamına gelen wash trading ile sonuçlanmalıdır.
Gerçek sahiplik, aynı kişi veya kuruluşa ait hesaplar anlamına gelmektedir. Genellikle kârlı holdinglere sahip hesaplar arasındaki işlemler, bir takasın gerçekleştiğini gösterebilecekleri için mali denetçilerin dikkatini çekebilir.
Wash trading faaliyetinin açıklayıcı bir göstergesi, yatırımcıya iletilen risk seviyesidir. Bir ticaret, menkul kıymetteki genel piyasa pozisyonunu değiştirmezse veya herhangi bir piyasa riskine maruz bırakmazsa, o zaman bir wash trading kabul edilebilir. Bununla birlikte, wash trading hareketinin mutlaka gerçek işlemleri içermesi de gerekmez. Yatırımcılar ve taraflar, herhangi bir varlık el değiştirmeden kağıt üzerinde ticaret yapıyor gibi göründüklerinde de bundan bahsedebiliriz.
