Pump ve dump, yatırımcıların bir bütün olarak bir anda almak için bir araya geldiği ve yanlış bilgileri yayarak yapay olarak fiyatı artırdığı ve azalttığı manipülatif bir yöntemdir. Buna ek olarak, planlanan pump ve dump durumlarının çoğunda fiyat ani bir düşüş yaşayacağı için, bu olaydan habersiz olan yatırımcılar varlıklarının değerini kaybedebilirler.
Kripto para sektöründe yaygın görülebilen bu olayı yapmanın en yaygın yolu Twitter, Telegram veya diğer topluluk web siteleri gibi dijital kanallar aracılığıyla yanlış bilgi vermektir.
Kripto para sektöründe pump ve dump olaylarına karşın yatırımcıların dikkatli olması oldukça önemlidir. Özellikle kolay manipüle edilebilir olmalarından dolayı düşük hacimli altcoin projelerinde bu sıkça görülebilir. Bazen bir fenomen yardımıyla, bazen de doğrudan çeşitli hesaplar üzerinden insanlara yanlış bilgi aktarımı yapılabilir. Bunun sonucunda bir anda o altcoin projesini satın alan kullanıcılar bu hamlesiyle değeri artıracağı için dolandırıcılara fırsat doğar. Bu aşamada da dolandırıcılar tüm varlıklarını kârlı bir şekilde satarak aniden fiyatların düşmesine yani dump olmasına neden olur. Kripto para piyasalarında böyle bir sahtekarlığın ortasında kalan yatırımcıların birikimlerinin büyük bir değer kaybına uğradığını görmeleri mümkündür.
İnsanları kandırmak için bir araya gelen yatırımcılar genelde Telegram veya WhatsApp gibi en popüler sohbet uygulamalarını kullanırlar. Buralardan bir araya gelen kötü amaçlı yatırımcıların daha önceki saldırılarında bir coin projesinin fiyatını kısa sürede %950 artırdıklarına dair raporlar da bulunmaktadır.
Pump ve dump saldırganları, genellikle daha az popüler ve iyi bilinen düşük sermayeli, düşük alım satım değerlerine sahip projeleri hedefler. Bu tür coinlerin olaydan etkilenmeleri daha kolaydır çünkü çok az dolaşıma sahiptirler ve piyasada organik işlemler gerçekleştirirler.
Wall Street Journal raporuna göre, pump ve dump grupları uzun bir süredir kripto para sektöründe bulunuyor. Rapor, ortalama birkaç aylık zaman diliminde pump ve dump etkinlikleri nedeniyle 825 milyon dolarlık kayıp yaşandığını gösteriyor. Raporda ayrıca bir grubun toplamda 222 milyon dolarlık bir saldırıyı başarıyla yönettiği de yer almakta. Imperial College London’dan bir başka rapor ise, günlük ticarette yaklaşık 7 milyon dolara mal olabilen günde en az iki pump ve dump saldırısının gerçekleştirildiğini gösteriyor.
Dump ve pump belirtileri nelerdir?
Adım adım belirtmek gerekirse, bu pump ve dump etkinliklerinin bir çoğu, hangi coini hedefleyeceklerini bildiren bir hareketle başlar. Tipik olarak bu aşamada, grup üyeleri kendi aralarında o altcoin projesini satın almaya başlar ve cüzdanlarını doldurur. Bir sonraki aşama, projenin ne kadar büyük olduğuna dair bir dedikodu ve yanlış bilgi yaratacakları adımdır, bu noktada altcoin, grubun bir miktar satın almasıyla birlikte bazı hacimler görür, bu nedenle de fiyat otomatik olarak artar.
Saldırganların sağladıkları yanlış bilgilerin türü değişkenlik göstermektedir. Bazı raporlara göre saldırganlar, tanınmış ve itibarlı kişilerin sosyal medya hesaplarını kullanıyorlar ve pompaladıkları parayla ilgili sahte duyurular yapıyorlar. Fiyatın bu süreçte bir miktar artmasıyla daha fazla yatırımcı varlıklarını bu altcoin projesine yatırır. Grup karar verdiğindeyse, cüzdanlarındaki tüm coin varlıklarını satarlar. Bunun hemen ardındansa dump ortaya çıkar ve fiyatlar aniden düşer.
Bir grubun veya bireyin bir pump ve dump saldırısını yapmak isteyip istemediğini tespit etmenin birkaç yolu vardır, en yaygın göstergelerini sizler için bir araya getirdik.
Kısa süre içerisinde belirli bir coin projesiyle ilgili haber ve yayınların bir anda popüler hale gelmesi ve her yerde görülmesi. Bu yayın kaynaklarından bazıları ilk bakışta çok sıradan ve doğal görünebilir, bu nedenle bir yatırımcı bu haberlere dayanarak satın almaya karar verirse kesinlikle ikinci kez araştırma yapması gereklidir. Haberimizde belirttiğimiz gibi, sosyal medya veya anlık mesajlaşma uygulamaları aracılığıyla coin hakkında yanlış bilgilerini yaymak için ortak bir kanal, kripto para piyasasında en popüler mesajlaşma uygulaması olan Telegram’dır. Bunun amacı çoğu durumda yatırımcıların etrafında bir FOMO atmosferi yaratmaktır.
Genellikle, pump ve dump niyetiyle bir anda haberler ve yayınlar paylaşılmadan önce, her zaman büyük bir satın alma vardır. Alım miktarında yapay bir artış ve bir coin etrafında alım satım yapan tüccarların sayısı bir anda artar. Bu durum genellikle bazı daha profesyonel yatırımcılar için bariz bir sinyaldir. Acemi yatırımcıların da bu noktada dikkatli olmaları ve sosyal medyada yaygın olarak gördüğü projelerden uzak kalmaları veya iyice araştırma yapmaları gerekir.
