Bu haberimizde kripto para dünyasında da sıkça karşımıza çıkan insider trading konusunu ele alacağız. Insider trading nedir ve yasal mıdır? İşte detaylar…
Bireyler hisse senetlerine, kripto paralara ve diğer menkul kıymetlere yatırım yaptıklarında amaç genelde zenginliğe ulaşmaktır. Bu hedefe ne kadar hızlı ulaşılırsa, bazı yatırımcılar için o kadar iyidir. Ticaret dünyasında, özellikle hisse senedi ve kripto para ticareti yaparken, yatırımcılar kârlarını maksimize edecek ticaret yollarını ararlar. Tabii ki, pazar payları ve borsalar, ticareti kötüye kullanma konusunda bir miktar “pay” a sahiptir ve bazı yatırımcılar buradan kâr elde etmeye çalışır. Insider trading (içeriden öğrenenlerin ticareti), adından da anlaşılacağı gibi, içeriden öğrenenlerin, bir şirketin hisse senetlerini ve modellerini bilenlerin ticaretini kapsamaktadır.
Insider trading (içeriden öğrenenlerin ticareti) nedir?
Borsa iş tabiriyle, “insider trading“, özel bilgilere erişimi olan belirli şirket “içeriden kişiler” tarafından hisse senedi ve kripto paralar gibi önemli varlıkların ticaretinin yapılmasıdır. Basitçe söylemek gerekirse, bu içeridekiler, halk bununla ilgili herhangi bir bilgiyi bilmeden önce yatırımların yöneleceği durum hakkında önceden bilgi sahibidir. İçeriden öğrenenler, belirli bir hisse senedi hakkında kamuoyu hiçbir şey bilmeden hisse senetlerine yatırım yaptıklarında, içeriden öğrenenlerin ticareti yasa dışı bir uygulama olarak kabul edilmektedir.
Böyle bir ticaret düzenleyiciler tarafından keşfedilirse, “içeridekiler” sert sonuçlarla karşı karşıya kalır. Bu durumun ardından kişilere ağır hapis ve para cezası gibi yaptırımlar uygulanabilir.
Insider trading neden yasa dışı?
Tüm ülkelerde yasal düzenleyicilerin belirttiği kanunlar çerçevesinde hisse senetlerinde ve diğer varlıkların alım satımlarından içeriden öğrenenlerin ticaretine şiddetle karşı çıkılmaktadır. Bu “yasadışı” uygulamanın mantığı, içeriden öğrenenlerin ticaretinin bazı yatırımcılara borsada haksız bir avantaj sağlamasıdır. İçeriden öğrenenlerin ticareti genellikle işleri nedeniyle bir şirketin hissesi hakkında belirli türdeki stratejik bilgilere benzersiz erişime sahip olan kişiler tarafından gerçekleştirilir. Özel işletme verilerini bilmek, yatırım yapıp kâr elde edip etmemenizle ilgili olarak çok önemli olabilir. Örneğin, bu tarz yatırımcılar, bir şirketin üç aylık sonuçlarının ne zaman büyük bir kâr gösterdiğini ve bunun da hisse senedi fiyatını yükselteceğini biliyor olabilir. Bundan faydalanabilirler ve neredeyse büyük getirileri garanti eden bu hisse senedine büyük miktarda yatırım yapabilirler. Bu açıdan bakarsanız, içeriden öğrenenlerin ticareti yasa dışı olarak kabul edilir.
Bununla birlikte, yatırımcılar hisse senetlerine yatırım yapıyorsa ve ilgili tüm yatırımcılar ticarette kâr veya zararlarını etkileyen belirli bilgileri biliyorsa, içeriden öğrenenlerin ticareti yasa dışı olmayabilir. Ancak konunun detayları uzayabileceği için bu noktada yasal bir süreç içerisine girilmesi muhtemel olacaktır.
Kripto paralarda insider trading
Kripto paralarda Bitcoin veya diğer varlıkların alım-satım alanında, bir hisse senedi veya şirket hakkındaki önemli bilgiler, bir tüccarın/yatırımcının belirli bir menkul kıymeti işletme (satın alma veya satma) kararı üzerinde önemli bir etkisi olabilecek tüm bilgilerdir. Kamuya açık olmayan bilgiler, kamuoyu tarafından resmi olarak bilinmeyen bilgilerdir. Bu nedenle, açıklanmayan önemli bilgiler, içeridekilerin iş yaparken haksız avantaj elde etmek için kullandıkları şeylere verilen genel bir isimdir diyebiliriz. Insider trading, bilgilerin nasıl elde edildiğine bakılmaksızın, “içeriden öğrenenlerin” şirket için çalışıp çalışmadığına bakılmaksızın yasa dışıdır. Böyle bir örnekte, bir kişinin bir arkadaşından şirket içi bilgileri (kamuya açık olmayan bilgiler) öğrendiğini varsayalım. Bu bilgiler daha sonra aile üyeleriyle paylaşılır. Bir aile üyesi bu bilgiyi kullanarak doğru zamanlarda kripto para veya hisse senedi alıp satıyor. Böyle bir durumda, ilgili üç kişi kovuşturma veya ağır cezalarla karşı karşıya kalabilir.
